Monday, May 27, 2019

व्यक्ती आणि वल्ली (दुसरे पुस्तक)



सहावी सातवीत गेल्यावर पुलंचे व्यक्ती आणि वल्ली हे पुस्तक वाचले. चितळे मास्तर, नारायण, म्हैस, पेस्तनजी अशा अनेक काल्पनिक व्यक्तींची व्यक्ती चित्रे त्यांनी रंगवली होती. मजा यायची वाचताना. प्रत्येक व्यक्ती चित्रात आपल्या घरातला, नात्यातला किंवा मित्र परिवारातल्या व्यक्तीचे प्रतिबिंब दिसल्याचा भास व्हायचा. त्यांची शैली सर्वश्रुतच आहे. 
वाटायचे आपणही असे लिहावे. असे कथाकथन करता यावे. मी काही व्यक्तीं विषयी वर्णने लिहिली सुद्धा होती पण ती फाइल कोठे तरी पोस्टिंग मध्ये हरवून गेली. मी आर्मीत असल्या कारणाने दर दोन तीन वर्षांनी बदली असायची. त्यात गेली. बरेच लेख गेले त्यात. पण त्या नंतर बोलघेवडा हा ब्लॉग सुरू केला. आता हरवत नाही. 
हल्लीच एक काल्पनिक व्यक्तिचित्र ‘कमुताई’ लिहिले आहे. रामनामाचा उपयोग काउन्सेलिंग पेक्षा सरस पद्धतीने कसा करता येतो ते ह्यात दाखवले आहे. 


Thursday, May 23, 2019

पुस्तक दिंडी

आईची देणगी - पुस्तक १
– गोनीदांचा गोष्टींचा संग्रह मी लहान होतो तेव्हा आई वाचून दाखवायची किंवा त्यातल्या गोष्टी सांगायची. त्यात राम, कृष्ण, शिवाजी, तुकाराम, एकनाथ, रामदास, लोकमान्य टिळक, नेताजी ह्या व अनेक महानुभावांच्या थोडक्यात गोष्टी होत्या. रामायण व महाभारतातल्या गोष्टी होत्या. आपल्या स्वातंत्र्य संग्रामाच्या गोष्टी होत्या. प्रत्येक गोष्टीत संस्काराचे धडे असायचे. मला गोष्टींची आवड तेव्हा पासून लागली. रोज संध्याकाळी एखादी गोष्ट वाचली जायची. त्यानंतर ते पुस्तक दर दिवाळीत वाचले गेले होते. त्यात शिकवलेले संस्कार मनात ठसत होते ते त्या वेळेला समजले सुद्धा नव्हते.
आमच्या लहानपणी पुस्तकाचे मुखपृष्ठ वेगळ्याच प्रकारचे होते. लहान लहान चौकोनात काढलेल्या चित्रांचे ते पृष्ठ होते. ती चित्र आम्ही तासनतास बघत बसायचो. आता त्याचे मुखपृष्ठ वेगळे झाले आहे बहुदा. पुस्तक दिंडीतले माझी पहिली निवड.


Wednesday, May 22, 2019

विश्वाची उत्पत्ती - प्रश्न


बरेच दिवस एक प्रश्न मनात आहे त्याला समर्पक उत्तर सापडत नाही.
आपले विश्व बिगबॅन्गने सुरू झाले असा सिद्धांत आहे. त्या पेक्षा पडणारा मोठा प्रश्न म्हणजे, बिगबॅन्ग होण्यासाठी लागणारा पदार्थ किंवा घटना अस्तित्वात असायला हवी, तो पदार्थ किंवा ती घटना कोठून आली.

एनर्जी वा मॅटरच्या आधी काय होते. ते कोठून आले, कशातून आले व ज्याच्यातून आले ते कोठून आले ह्याला समर्पक उत्तर कोणी देऊ शकेल का.

मी जालावर प्रयत्न केला समर्पक उत्तर सापडत नाही. कोणी म्हणते की बिगबॅन्गच्याच वेळेला वेळ सुरू झाली. आता वेळ ही आपल्यासाठी आहे. वेळेच्या आधी काहीतरी असणारच. काहीच नसेल तर मग हे सगळे उत्पन्न कसे झाले. फक्त एनर्जी होती असे म्हटले तर ती आली कोठून. ती यायला जर स्पेस - अवकाश लागत असेल तर ती स्पेस - अवकाश आलं कोठून. 

बिगबॅन्गच्या आधी काय होते? जर काहीच नव्हते तर उत्पत्तीसाठी लागणारे साहित्य कोठून आले? ऊर्जा कशातून झिरपली? बिगबॅन्ग घडवण्याची घटका कोणी ठरवली व बिगबॅन्ग घडवून आणणारी कळ कोणी दाबली
कोणी वैज्ञानिक निरूपण करू शकेल का ह्या प्रश्नाचे.